Dışişleri Bakanı David Lammy'nin parlamentoda yaptığı sert açıklama, iki ülke arasındaki ilişkilerde önemli bir dönüm noktası olarak değerlendiriliyor.
"Bu Duruma Seyirci Kalamayız"
İngiltere Dışişleri Bakanı David Lammy, 20 Mayıs 2025 Salı günü parlamentoda yaptığı konuşmada, Gazze'de yaşanan insani trajediye dikkat çekerek İsrail'in saldırılarına tepki gösterdi. Lammy, “Giderek kötüleşen bu duruma seyirci kalamayız. Bu durum, ikili ilişkimizin temelini oluşturan ilkelere aykırı ve İngiliz halkının değerlerine hakarettir,” ifadelerini kullandı.
Bu sözlerle birlikte Lammy, İsrail ile müzakere edilen yeni bir serbest ticaret anlaşmasının süresiz olarak askıya alındığını açıkladı. “Netanyahu hükümetinin eylemleri bunu gerekli kıldı,” diyen Lammy, bu kararın diplomatik bir uyarı niteliği taşıdığını vurguladı.
İngiltere'den Diplomatik Uyarı ve Yeni Yaptırımlar
Lammy, İngiltere’nin İsrail halkıyla bağlarını koparmak istemediğini ancak mevcut hükümetin tutumunun ilişkileri zedelediğini ifade etti. “İsrail halkına şunu söylemek istiyorum: Biz, ben, sizlerle ortak değerlere dayalı güçlü bir dostluk istiyoruz,” diyen Lammy, barışçıl ve güvenli bir geleceğe olan bağlılıklarını yineledi.
Ancak Dışişleri Bakanı, İsrail’in Gazze’deki askeri operasyonları bu şekilde sürdürmesi halinde daha ileri adımların atılacağını açıkça belirtti. Ayrıca, İngiltere Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, Batı Şeria’da Filistinlilere yönelik saldırılara karışan bazı İsrailli yerleşimcilere ve ilgili kurumlara yaptırım uygulanacağı duyuruldu. Bu yaptırımlar, İngiltere’nin İsrail’e yönelik politikasında ciddi bir değişim sinyali olarak değerlendiriliyor.
İsrail'den Sert Tepki
İngiltere’nin bu hamlesine İsrail’den yanıt gecikmedi. İsrail Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, Londra’nın kararının “zarar verici ve yanlış yönlendirilmiş” olduğu savunuldu. Açıklamada, ticaret anlaşmasının zaten İngiltere tarafından ilerletilmediği öne sürülerek, askıya alma kararının esasen sembolik olduğu iddia edildi.
İsrail tarafı, serbest ticaret anlaşmasının hem İngiltere hem de İsrail ekonomileri için karşılıklı yarar sağlayacağına vurgu yaparak, bu kararın İngiltere ekonomisine de olumsuz yansımaları olabileceğini belirtti. Açıklamada, “Bu tür tek taraflı adımlar, iki ülke arasındaki ekonomik iş birliğine zarar verir,” denildi.
Uluslararası Yansımalar ve Gelecek Senaryoları
İngiltere’nin bu kararı, Avrupa ve Batı dünyasında Gazze’de yaşananlara karşı alınan en ciddi siyasi tavırlardan biri olarak görülüyor. Birleşmiş Milletler ve Avrupa Birliği gibi uluslararası kurumların çağrılarına rağmen İsrail’in askeri operasyonlarını sürdürmesi, birçok ülkeyi daha kararlı adımlar atmaya zorluyor.
İngiltere’nin attığı bu adım, diğer Avrupa ülkelerine de örnek teşkil edebilir. Özellikle kamuoyunun baskısı altında olan ülkelerde, benzer yaptırım ve diplomatik kararların gündeme gelmesi bekleniyor. İngiltere hükümetinin ilerleyen günlerde Gazze’deki insani yardım sürecine daha fazla odaklanması ve diplomatik baskıyı artırması öngörülüyor.
Öte yandan, İsrail’in tutumunu değiştirmemesi halinde, sadece ticaret alanında değil, savunma ve teknoloji iş birliklerinde de kısıtlamaların gündeme gelmesi ihtimali konuşuluyor.