Televizyon ve dijital platformlarda geniş izleyici kitlelerine ulaşan yapımların dağıtım süreçlerini kökten değiştirecek bu karar, sektörün geleceğine yönelik birçok tartışmayı beraberinde getirdi.
Ay Yapım ve Med Yapım hakkında yürütülen soruşturmada, iki şirketin çalışan ücretlerine ilişkin rekabete hassas bilgileri birbirleriyle paylaştığı tespit edildi. Bunun üzerine Ay Yapım’a 75 milyon TL, Med Yapım’a ise 48 milyon TL olmak üzere toplam 123 milyon TL idari para cezası uygulanmasına hükmedildi.
Soruşturmanın en çarpıcı sonucu, Ay Yapım ve Med Yapım’ın ortak dağıtım şirketi olan MADD Entertainment hakkında alınan karar oldu. Rekabet Kurumu, MADD’in en geç 12 ay içinde elden çıkarılması veya tasfiye edilmesini zorunlu hale getirdi.
Bu süre içinde yükümlülükler yerine getirilmezse, iki yapım şirketinden birinin MADD’deki tüm payını devretmek zorunda kalacağı açıklandı.
Süreç boyunca MADD Entertainment’ın:
-
Bağımsız yöneticiler tarafından yönetileceği,
-
Ay Yapım ve Med Yapım’a yönelik her türlü bilgi akışının kesileceği,
vurgulandı. Bu adım, sektörün uzun süredir eleştirilen ortak dağıtım modelinin artık sürdürülemez hale geldiğinin göstergesi olarak değerlendiriliyor.
Dağıtım Faaliyetlerinde Yeni Kurallar
Rekabet Kurumu’nun kabul ettiği taahhütler, Türk dizi sektöründe gerek yurt içi gerekse uluslararası pazarlarda önemli değişiklikleri beraberinde getirecek. Yeni düzenlemeye göre:
-
Ay Yapım ve Med Yapım yalnızca kendi yapımlarının dağıtımını üstlenebilecek.
-
Bir yapım şirketi dağıtım faaliyeti yürütmüyorsa, içerikler bağımsız dağıtımcılar aracılığıyla sunulacak.
-
Yapımcılık ve dağıtım faaliyetinin birlikte yürütüldüğü durumlarda, başka şirketlerle ortaklık ve ortak kontrol ilişkilerine izin verilmeyecek.
Bu maddeler, büyük yapım şirketlerinin sektör üzerindeki etkisini sınırlarken, bağımsız firmaların daha güçlü bir şekilde alanda varlık göstermesinin önünü açmayı amaçlıyor.
Oyuncular ve Ajanslar için Yeni Dönem: Münhasırlık Bitecek
Rekabet Kurumu’nun kararının en dikkat çeken bölümlerinden biri, dizi sektörünün uzun süredir tartışma konusu olan münhasırlık anlaşmaları ile ilgili oldu. Buna göre:
-
Ulusal televizyon kanalları, oyuncular, ajanslar, senaristler ve yönetmenlerle münhasırlık içeren sözleşmeler yapamayacak.
-
Yapımcıların, yurt dışı satış sözleşmelerine Türkiye’deki diğer yapımcılarla çalışmayı engelleyen hükümler eklemesine izin verilmeyecek.
-
Türk dizileri, uluslararası müşterilere şeffaf, eşit ve ayrı ayrı satılabilir şekilde sunulmak zorunda olacak.
Bu karar, hem içerik üreticilerinin hem de oyuncu ve yaratıcı ekiplerin daha serbest ve rekabetçi bir yapıda çalışabilmesini sağlayacak yeni bir dönemin habercisi olarak görülüyor.
Sektör İçin Ne Anlama Geliyor?
Türkiye’nin son yıllarda dünya çapında güç kazanan dizi ihracatı, MADD Entertainment üzerinden yürütülen ortak dağıtım modeliyle büyük bir ivme yakalamıştı. Ancak Rekabet Kurumu’nun son kararı, özellikle yurt dışındaki satış stratejilerinde önemli bir kırılmaya yol açacak.
Uzmanlara göre:
-
Orta vadede daha çoğulcu ve rekabetçi bir dağıtım yapısı oluşabilir,
-
Küçük ve orta ölçekli yapım şirketleri daha görünür hale gelebilir,
-
Uluslararası platformlarla yapılan pazarlıklar daha şeffaf ilerleyebilir,
-
Ancak MADD Entertainment’ın tasfiyesi, kısa vadede ihracat gelirlerinde dalgalanmalara yol açabilir.