Türkiye’nin de katkısıyla yürütülen diplomatik temasların ardından İsrail ile Hamas arasında varılan ateşkes anlaşması resmen yürürlüğe girdi. İsrail ordusu, Gazze’de işgal ettiği bazı bölgelerden çekilmeye başlarken, binlerce Filistinli de yıkılmış evlerine dönmenin hazırlığını yapıyor.
Türkiye’nin Dahil Olduğu Anlaşma Kabul Edildi
İsrail Başbakanlık Ofisi’nden yapılan açıklamaya göre, Gazze’deki savaşı sona erdirmeyi ve İsrailli esirlerin serbest bırakılmasını öngören ateşkes planı, dün gece yapılan kabine toplantısında onaylandı. Toplantıya, ABD Başkanı Donald Trump’ın Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff ve damadı Jared Kushner da katıldı.
Toplantıda, aralarında Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir ve Maliye Bakanı Bezalel Smotrich’in de bulunduğu beş aşırı sağcı bakan anlaşmaya karşı oy kullandı. Ancak kabinenin büyük çoğunluğu “evet” diyerek ateşkesin ilk aşamasını kabul etti.
İsrail resmi yayın kurumu KAN’ın haberine göre, anlaşma yalnızca savaşın durdurulmasını değil, aynı zamanda Gazze’ye insani yardım akışını, mültecilerin dönüşünü ve esir takasını da kapsıyor.
İsrail Ordusu Geri Çekilmeye Başladı
İsrail devlet televizyonu ve ordu radyosunun aktardığı bilgilere göre, ateşkesin yürürlüğe girmesiyle birlikte İsrail askerleri “ayarlanmış konuşlanma hatlarına” doğru çekilmeye başladı. Çekilmenin özellikle Gazze’nin kuzey ve orta kesimlerinde yoğunlaştığı bildirildi.
Bölgeden gelen görüntülerde, çok sayıda tank ve zırhlı aracın Gazze’den ayrıldığı görülürken, sınıra yakın bölgelerde askeri hareketlilik devam ediyor. İsrail ordusu, saat 12.00 itibarıyla ateşkesin resmen devreye girdiğini duyurdu. Ancak açıklamada, çekilmenin olmadığı bölgelerde “acil tehdit oluşturan hedeflere yönelik operasyonların sürebileceği” de belirtildi.
Gazze’de Düzeni Sağlayacak Birimler Göreve Başlıyor
Gazze’deki İçişleri ve Ulusal Güvenlik Bakanlığı, İsrail’in çekildiği bölgelere bağlı güvenlik birimlerinin konuşlandırılacağını açıkladı. Bakanlık, bu adımın “iki yıldır süren kaosun sona erdirilmesi ve kamu düzeninin yeniden tesis edilmesi” amacıyla atıldığını belirtti.
Filistinlilere yönelik yapılan açıklamada, “kamuya ve özel mülklere zarar verilmemesi, güvenlik birimleriyle iş birliği yapılması” çağrısında bulunuldu. Ayrıca, gelecek günlerde yeni düzenlemeler ve talimatların duyurulacağı ifade edildi.
Mısır Üzerinden Dönüş Mekanizması
İsrail ordu radyosuna göre, yurt dışında yaşayan Filistinliler için Mısır üzerinden Gazze’ye dönüş imkânı tanınacak. Bu mekanizma, ABD Başkanı Trump’ın barış planının insani eki kapsamında oluşturulacak.
Refah Sınır Kapısı’ndan geçişlerin, Avrupa Birliği misyonu denetiminde yapılacağı, geçişlerde herhangi bir kısıtlama olmayacağı belirtildi. Böylece uzun süredir Mısır sınırında kapalı kalan geçiş noktaları yeniden açılacak.
İsrail, Mayıs 2024’te Refah Sınır Kapısı’nı ele geçirip binaları yıktıktan sonra bölgeyi tamamen abluka altına almıştı. Bu süreçte binlerce hasta tedaviye ulaşamadı, insani yardım girişleri engellendi ve Gazze ciddi bir krizle karşı karşıya kaldı.
Her Gün 600 Yardım Tırı Gazze’ye Girecek
Ateşkes anlaşmasının en önemli unsurlarından biri, bölgeye düzenli insani yardımın yeniden sağlanması. Anlaşmaya göre, her gün 600 yardım tırı Birleşmiş Milletler ve uluslararası kuruluşların koordinasyonunda Gazze’ye ulaşacak.
Bu yardımlar; gıda, ilaç, barınma malzemeleri ve temel ihtiyaç ürünlerinden oluşacak. Yardım tırları, Selahaddin ve Reşid caddelerini kullanarak Gazze’nin kuzeyine kadar ilerleyebilecek.
İsrailli Esirler 72 Saat İçinde Serbest Bırakılacak
Ateşkes anlaşmasının bir diğer kritik maddesi ise esir takası. Anlaşmaya göre, İsrail ordusunun kısmi çekilmesinin ardından Gazze’de tutulan İsrailli esirlerin 72 saat içinde serbest bırakılması planlanıyor. İlk grubun 13 Ekim Pazartesi günü öğle saatlerinde teslim edilmesi bekleniyor.
