AKP tarafından hazırlanan yasa taslağına göre, belediyelerin bazı yetkileri sınırlandırılacak, harcamaları sıkı denetim altına alınacak ve karar mekanizmasında merkezi hükümetin ağırlığı artacak.
Habertürk yazarı Bülent Aydemir’in aktardığına göre, hazırlanan taslak, özellikle imar izinleri ve uygulamalarında önemli değişiklikler içeriyor. Belediyelerin imar konusunda tek başına karar verme yetkisi daraltılırken, bundan böyle merkezi hükümetin temsilcilerinin yer alacağı bir komisyonun onayı gerekecek. Böylece imza yetkisi belediye başkanlarından alınarak “ortak karar mekanizması”na taşınacak.
Erdoğan: “Mali Disiplin ve Şeffaflık Güçlendirilecek”
TBMM’nin 28. Dönem 4. Yasama Yılı açılışında konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan, yeni dönemin “reform yılı” olacağını söylemişti:
“2026 reform yılı olacak. Yerel yönetimlerde mali disiplini güçlendirecek adımları da devreye alarak kamuda şeffaflığı, hesap verebilirliği ve verimliliği daha da pekiştireceğiz.”
Bu sözler, AKP grubunun üzerinde çalıştığı Mahalli İdareler Reform Paketi ile somutlaşmış oldu.
Taslağın Öne Çıkan Başlıkları
Aydemir’in aktardığına göre, yeni düzenlemede şu başlıklar öne çıkıyor:
-
İmar yetkileri daraltılıyor: Belediyelerin imar izinleri ve uygulamaları merkezi hükümetin temsilcilerinin de yer alacağı bir komisyonun denetimine girecek. Mevzuata aykırı imar uygulamalarına imza atan belediyelere ağır yaptırımlar uygulanacak.
-
Hizmetlerde öncelik sıralaması: Belediyeler öncelikle içme suyu, kanalizasyon, çevre temizliği, ulaşım-trafik ve sosyal donatı hizmetleri gibi zorunlu hizmetleri yerine getirmek zorunda olacak. Konser ve kültürel etkinlikler ise bu hizmetlerden sonra yapılabilecek.
-
Kaynak kullanımı sınırlandırılıyor: İller Bankası’ndan gelen ödenekler ve dış krediler yalnızca amacı doğrultusunda kullanılacak. Örneğin, su arıtma tesisi için alınan kredi başka projelere aktarılamayacak.
-
Komisyon denetimi: Belediyelerin mali işlemleri ve harcamaları için yeni bir Denetim Komisyonu kurulacak. Komisyon, Sayıştay ve İçişleri kontrolörleriyle birlikte belediyelerin harcamalarını sıkı şekilde inceleyecek.
-
Turizm bölgelerine özel statü: Yaz aylarında nüfusu artan turistik beldelerde belediye bütçelerinin yeniden düzenlenmesi ve farklı bir yönetim stratejisinin uygulanması planlanıyor.
-
Yetkiler sınırlanıyor: Büyükşehir, il ve ilçe belediye başkanlarının bazı yetkileri kısıtlanacak, harcamaları merkezi denetime tabi olacak. Belediyelerin kendi öz kaynaklarını oluşturmaları teşvik edilecek.
Belediyeler İçin “Hizmet Hiyerarşisi” Dönemi
Taslağa göre, belediyelerin görev ve sorumlulukları “hizmet hiyerarşisi” çerçevesinde yeniden tanımlanacak. Bu düzenlemenin amacı, belediyelerin borç batağına sürüklenmesini engellemek ve temel hizmetlerde aksaklık yaşanmasının önüne geçmek.
Özellikle metro ve altyapı yatırımları gibi büyük projeler için belediyelerin merkezi idareden bağımsız, ancak denetlenebilir bir bütçe oluşturması öngörülüyor.
