Mahallenin hafızasına kazınan kıraathane, sadece çay içilen, sohbet edilen bir yer değil; aynı zamanda geçmişle bağların koparılmadığı, ölülerin hatırasının yaşatıldığı bir manevi mekân niteliğinde. Kıraathanenin duvarlarında, bugüne kadar vefat eden 700’ü aşkın mahalle sakininin fotoğrafları yer alıyor. Bu eşsiz özellik nedeniyle mahalleli tarafından “Ölüler Kahvesi” olarak adlandırılan mekânda, her bayram arifesinde anlamlı bir program düzenleniyor.
Bir Gelenek Haline Geldi
Bu yıl da Kurban Bayramı arifesinde düzenlenen program, kıraathane işletmecisi Necat Karataş’ın öncülüğünde gerçekleşti. Program kapsamında önce Kur’an-ı Kerim tilaveti yapıldı, ardından dualar eşliğinde merhumlar anıldı. Etkinlik sonrasında ise geleneksel olarak vatandaşlara lokum ikram edildi.
Karataş, yıllardır sürdürdükleri bu etkinliğin artık mahalle kültürünün önemli bir parçası haline geldiğini vurguladı. “Allah kabul etsin. Her bayram arifesinde bir araya geliyoruz. Bu sadece bir anma değil, aynı zamanda mahallemizin geçmişine, ortak hafızamıza sahip çıkmaktır. Mahalle kültürünü yaşatmak ve gelecek nesillere aktarmak istiyoruz,” dedi.
700’ü Aşkın Fotoğrafla Yaşatılan Anılar
Kıraathanenin duvarlarını çevreleyen çerçeveli fotoğraflar, sadece birer resim değil, aynı zamanda mahallede iz bırakmış hayatların sessiz tanıkları. Bu fotoğrafların büyük bir bölümü mahalle sakinlerinin aile albümlerinden temin edilmiş. Her fotoğrafın ardında bir hayat hikâyesi, bir anı ve bir iz bırakılmış.
Kıraathaneye giren herkes, duvarlara göz gezdirdiğinde kendi geçmişinden bir parçayla karşılaşma ihtimaliyle duygulanıyor. Etkinliğe katılan Eyüp Künlev de bu duygulara tercüman oldu. Künlev, “Babamın fotoğrafını görünce çok duygulandım. Bu sürprizi bana yapan Necat Karataş’a teşekkür ederim. Allah razı olsun,” sözleriyle hislerini dile getirdi.
Mahalleli Buluşma Noktası Olarak Görüyor
Etkinliğe sadece mahalle sakinleri değil, köyden kente göç etmiş eski mahalle halkı ve merhum yakınları da katıldı. Birçok kişi bu vesileyle bayram öncesinde köyüne dönerek hem dualara ortak oldu hem de geçmişini yad etme fırsatı buldu. Kıraathane bu yönüyle hem sosyal hem de kültürel bir buluşma noktasına dönüşmüş durumda.
Katılımcılar, kıraathanede yapılan etkinliğin sadece bir ritüel olmadığını, aynı zamanda mahalleye aidiyet duygusunu güçlendirdiğini ve yeni nesillerin kendi köklerine yabancılaşmasını engellediğini ifade etti.
Yerel Kültürün Yaşatılması Açısından Örnek Bir Uygulama
Sosyal antropologlara göre bu tarz uygulamalar, yerel kültürün korunması, kuşaklar arası bağın güçlendirilmesi ve toplumsal hafızanın canlı tutulması açısından büyük önem taşıyor. Türkiye’nin birçok yerinde benzer şekilde anma etkinlikleri yapılsa da Hacıuşağı Mahallesi’ndeki "Ölüler Kahvesi" pratiği, süreklilik ve toplumsal sahiplenme açısından dikkat çeken bir örnek.
Gelecek Nesiller İçin Yaşatılıyor
Kıraathane işletmecisi Karataş, önümüzdeki yıllarda bu geleneği daha da büyütmeyi ve kıraathane içinde küçük bir "Mahalle Hafıza Köşesi" oluşturmayı planladıklarını ifade etti. Karataş, “Yeni nesil artık bu fotoğrafların hikayesini soruyor, büyüklerini tanımaya çalışıyor. Bu çok kıymetli. Unutulmaya yüz tutan mahalle aidiyetini yeniden canlandırmak istiyoruz,” dedi.
