Ocak başında hissedilen sıcaklık 60 dereceye kadar yükselirken, döner ustaları kendilerine özgü bir serinleme yöntemi geliştirdi: Sırt ve göğüslerine kalıp buz bağlamak.
"Buzsuz Çalışmak İmkânsız Hale Geldi"
Adana’nın merkezinde bulunan bir dönerci dükkanında görev yapan Doğan Turhan, sıcak havalarla mücadele etmenin artık mesleğin bir parçası haline geldiğini belirtti. “Ateşin başında çalışmak imkânsız hale geldi. Sırtıma buz bağlamadan birkaç dakika bile ayakta duramıyorum. Sağlığımızı korumak için bu yönteme mecbur kaldık,” dedi.
Turhan, günde ortalama 4 büyük kalıp buz tükettiklerini, sabah ve öğleden sonra olmak üzere çift vardiya sistemine geçtiklerini söyledi. "Saat 11.00-16.00 arası ocak başında çalışmak ateşin içine girmek gibi," diyerek yaşadıkları zorluğu dile getirdi.
Bir başka dönerci ustası Mehmet Nuri Erzi ise Adana'nın yaz sıcaklarını şu sözlerle özetledi: “Adana’da duşta bile terliyorsunuz. Geceleri bile klima çalışmadan uyumak mümkün değil. Bu sıcağa alışmak değil, baş etmek zorundayız.”
Erzi, özellikle dışarıdan gelen müşterilerin döner ustalarının buzlu önlemlerini şaşkınlıkla karşıladığını belirtti: “İnsanlar bizi görünce önce gülümsüyor ama sonra yaşadığımız şartları anlayınca hak veriyorlar.”
Mesleğin Zorluğu Her Yaz Daha da Artıyor
Adana’da yaz aylarında özellikle açık ateşle yapılan işlerde çalışanlar için koşullar oldukça ağır. Döner ustalarının yanı sıra, fırıncılar ve mangalcılar da benzer serinleme yöntemlerine başvuruyor. Kamu sağlığı uzmanları, aşırı sıcakların işçi sağlığını doğrudan tehdit ettiğini ve bu tür önlemlerin kaçınılmaz hale geldiğini belirtiyor.
Meteoroloji verilerine göre Adana'da Temmuz ayı ortalama sıcaklığı 38-40 derece arasında seyrediyor, ancak şehir merkezinde hissedilen sıcaklık 45 dereceyi aşabiliyor. Bu durum, çalışan kesim üzerinde fizyolojik yıpranmaya neden olurken, uzmanlar gün ortasında çalışma sürelerinin kısıtlanması gerektiği uyarısında bulunuyor.
Her ne kadar zorlayıcı olsa da Adanalılar sıcakla mücadelede hem yaratıcı hem esprili yaklaşımlar geliştiriyor. Döner ustalarının buzlu önlemleri de bu mizahın ve direnişin bir parçası olarak görülüyor. Sosyal medyada paylaşılan görüntüler, "Adana usulü klima" başlığıyla kısa sürede ilgi gördü.
Yaz sıcağına karşı buz gibi önlemler, Adana’nın çalışma hayatında sıradanlaşmaya başladı. Ancak uzmanlar, iklim krizinin etkileriyle birlikte bu zorlu şartların kalıcı hale gelmemesi için hem bireysel hem kamusal düzeyde önlemlerin artırılması gerektiğini vurguluyor.
